De eerste les gaat over eiwitten. Eiwitten zijn onmisbare bestanddelen van een goede voeding. Eiwitten zijn de bouwstof van ons lichaam. De werkelijke bouwstenen zijn de aminozuren, waaruit de eiwitten zijn opgebouwd. Elke cel heeft aminozuren nodig om daarmee de eiwitten te kunnen samenstellen die nodig zijn voor de bouw en herstel. Vlees, vis, noten en zuivel zijn belangrijke eiwitbronnen.
Wat is een eiwit?
Eiwitten, ook wel proteïnen genoemd, zijn opgebouwd uit een keten aminozuren. De keten aminozuren worden met elkaar verbonden door peptiden.
Van de twintig aminozuren die regelmatig in eiwitten voorkomen zijn er een achttal die de mens niet zelf kan maken. Dit noemt men een essentieel aminozuur. Er wordt gesproken over volwaardige eiwitten als in het voedselproduct deze 8 aminozuren aanwezig zijn.
De niet essentiële aminozuren kan de lever zelf omzetten uit de wel beschikbare aminozuren.
Functie in het lichaam
Aminozuren bestaan met name uit koolstof, stikstof, waterstof en zuurstof. Aminozuren zijn voor de mens de enige bron van stikstof. De functies van eiwitten voor ons lichaam zijn:
- Groei
- Herstel en instandhouding van lichaamscellen, bloed, enzymen en hormonen
Vertering
Onderstaande afbeelding van het integraal medisch centrum geeft weer hoe eiwitten uit onze voeding worden omgezet:
Onderstaande afbeelding van het integraal medisch centrum geeft weer hoe eiwitten uit onze voeding worden omgezet:
 |
| Vertering eiwitten |
Mond
Kauwen is de eerste stap in het verteringsproces van eiwitten. Het is belangrijk om er voor te zorgen dat de maag kleine fijngemalen stukjes eiwit krijgt aangeboden.
Maag
Het maagsap bevat pepsine wat de lange keterns aminozuren afbreekt tot kleinere ketens (polypeptiden).
Twaalfvingerige darm
In de twaalfvingerige darm worden (door trypsine) de polypeptiden omgezet in dipeptiden en tripeptiden. Door de werking van deze enzymen en de beweeglijkheid van de darm ontstaan er aminozuren. Deze worden door de darmwand opgenomen in het bloed.
Lever
Via de poortader gaan de aminozuren naar de lever. Deze maakt de aminozuren beschikbaar voor het lichaam.
Eiwithoudende producten
Naast vlees, vis en kip zitten er ook veel eiwitten in
- Zuivel (kaas, kwark, yoghurt/ biogarde)
- Peulvruchten (linzen, adukibonen, kikkererwten)
- Noten (zaden en pitten)
- Tofu
- Tempeh
- Ei
- Sojabrokken
- Seitan
- Quorn
Biologische waarde (BW)
Het lichaam kan producten met een hoge biologische waarde makkelijk gebruiken. Eiwitten met een hoge biologische waarde zijn bijvoorbeeld kippenei, koemelk en rundvlees.
Netto eiwitbenutting (NEB)
Een andere waarde die bij eiwitten in voedsel wordt aangeduid, is in welke mate het lichaam in staat is het eiwit te benutten. In hoeverre kan het voedingseiwit worden opgenomen door het lichaam (de darm)? Dit getal ligt vaak in de buurt van de biologische waarde. Bijvoorbeeld voor een kippenei (BW 96, NEB 93) of koemelk (BW 90, NEB 86).
Eiwitbehoefte
De gezondheidsraad stelt de behoefte aan eiwit op 0.8 gram per kilo lichaamsgewicht per dag. Voor vegetariërs en veganisten is dat 1 gram per kilo lichaamsgewicht.
Andere wetenswaardigheden
- Er kan ook onderscheid gemaakt worden in dierlijke en plantaardige eiwitten: Wat is de oorsprong van het product?
- Hormonen bestaan voor een groot deel uit eiwit (bv insuline is een zink- eiwitverbinding)
- Enzymen zijn een combinatie van een aminozuur en een vitamine/ mineraal
Bronnen
Cursusboek Sonnevelt opleidingen
http://www.integraalmedischcentrum.nl
Boek De natuurlijke gezondheidswijzer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten