zaterdag 23 oktober 2010

Voeding en driegeledigheid

Driegeledigheid is een term afkomstig uit de antroposofie. De biologische landbouw kent zijn oorsprong in de antroposofie. Driegeledigheid is een manier om te kijken naar de volwaardigheid van een gerecht of maaltijd. Onderstaand stukje klinkt misschien een beetje zweverig ... zie het maar als een mooie check naast de andere regels die je wellicht hanteert om een voedzame maaltijd te bereiden. Als je bijvoorbeeld tijdens het koken nadenkt over de kleuren van de ingrediƫnten, gewoon omdat het er dan zo leuk uitziet, ben je vaak al een eind in de goede richting ... ook wat betreft de driegeledigheid!


Biologisch dynamisch
Zoals ik vorige week al aangaf is biologisch dynamisch een bijzondere vorm van biologische landbouw. Op de website van demeter vind je hier meer informatie over. Wat me erg aanspreekt in deze vorm van landbouw zijn de uitgangspunten verbinding en aandacht

  • Verbinding - met de dieren, het bedrijf, de planten, het personeel en het gezin
  • Aandacht - het goed verzorgen van de aarde, de dieren en de planten

Drieledigheid
De biologisch dynamische landbouw is ontwikkeld door Rudolf Steiner. De antroposofische visie is een bijzondere stroming binnen de natuurvoedingsleer. De antroposofie gaat uit van drieledigheid van de mens en planten.

Drieledigheid bij de mens
Het lichaam bestaat uit 3 polen, namelijk de bovenpool, de onderpool en de middenpool.

Afkomstig van de Belgische Vereniging van Antroposofisch georiƫnteerde Artsen
Een 'bovenpool': het hoofd, dat in essentie het centrum van het zenuwen- en zintuigstelsel omvat, en waar we ons bewust worden van ons denken. Hier heerst het meeste bewustzijn, we zijn er goed wakker. Voor een goede functie van de hersenen is koelte en rust nodig. Ontbreken deze, bijvoorbeeld bij koorts of na een hersenschudding, dan raakt ons heldere denken verstoord.

Een 'onderpool': het gebied van de buik, dat we ook de stofwisselings- en ledematenpool kunnen noemen. Hier vinden we warmte en beweging; bij afkoeling krijgen we er ziekteverschijnselen als kramp. Anderzijds verteren we er ons voedsel zonder dat we er met ons bewustzijn bij zijn; we 'slapen' er.

Tussen beide gebieden in vinden we het gebied van onze ritmisch werkende organen: hart en ademhaling (longen). Deze organen zijn nauw verwant met ons gevoelsleven (emoties hebben het meest directe invloed op hartslag en ademhaling; bij een hevige schrik bijvoorbeeld stokt onze ademhaling of slaat ons hart op hol), dat we half bewust, als het ware dromerig ervaren. Hart en longen zijn organen die zich ritmisch openen en afsluiten; het hart is daarbij naar onze binnenwereld gericht (via de bloedstroom), de longen naar de buitenwereld (via de luchtstroom). Het ritmisch systeem werkt dus verbindend tussen boven- en onderpool.


Drieledigheid bij planten
(afkomstig/ meer informatie in het boek biologisch dynamisch tuinieren in de praktijk)
Ook planten kennen polariteit:
De wortels van de plant staan in de koele grond. In de wortels vindt weinig beweging plaats en vormen zo de bovenpool van de plant. Wortelgewassen zijn bijvoorbeeld aardappelen, pastinaak, wortelen en rode biet.
De bloemen zijn de tegenpool van de wortels: zij zijn het meest beweeglijke deel van de plant. Bloem- en vruchtgewassen zijn bijvoorbeeld fruit, mais, paprika, courgette en pompoen.
De stengels en de wortels vormen het middengebied. Dit uit zich bijvoorbeeld in de ritmisch gerangschikte bladeren aan de stengels en aan het feit dat via de bladeren de ademhaling van de plant plaatsvindt. Voorbeelden van stengelgewassen zijn prei, kool, ui bleekselderij en andijvie.




Verbinding drieledigheid bij mensen en planten
De verschillende geledingen van de plant corresponderen omgekeerd met de geledingen van de mens. Een mens is gezond als de polaire processen in evenwicht zijn. Dit evenwicht kan ondersteund of hersteld worden door voeding.

Zo versterken
  • wortelgewassen het zenuw- zintuigenstelstel, 
  • bladstengel gewassen het middengebied
  • bloem- en vruchtgewassen de stofwisselingsprocessen (maag, lever en darm) en de ledematen.

1 opmerking: